Archief Roodbont

Links: De pijnappel klier (pineal gland of glandula pinealis)








Beste Cor.

De pijnappelklier (glandula pinealis) bij kippen is een direct foto-sensitief orgaan. Licht remt de synthese van melatonine door de pijnappelklier af.

De synthese van LH en FSH komt bij zoogdieren tot stand door afscheiding van zogenaamd gonadotropic releasing hormon (GNRH), dat via het portale bloed in de hypofyse komt. Het GNRH is een soort neurotransmitter die in de hypothalamus gevormd wordt onder invloed van impulsen uit de hersenen. Als je zeugen hebt die niet berig willen worden en je brengt wat berenmest in hun hok, dan wordt via het reukorgaan de hypothalamus geprikkeld (feromonen) en wordt GNRH op de zenuw-uiteinden gesynthetiseerd. Het GNRH komt rechtstreeks via het bloed in de hypofyse (pars glandularis) en vervolgens wordt FSH afgescheiden dat de follikels op de eierstokken doet rijpen. Na vorming van voldoende Oestrogenen, door de follikelwand, barst de follikel onder invloed van een LH piek.

Bij kippen zijn er drie verschillende soorten GNRH. Het GNRH 1 zou voor de afscheiding van LH zorgen. Of er ook een soort GNRH is dat zorgt voor de afscheiding van FSH is niet met zekerheid bekend. Wel wordt verondersteld dat GNRH 3 van invloed zou zijn op de vorming van FSH.

LH en FSH worden bij kippen door geheel verschillende cellen geproduceerd en deze hormonen worden onafhankelijk van elkaar gesynthetiseerd, dat doet vermoeden dat ze wellicht ook op verschillende wijze worden beïnvloed.

Bij minder licht wordt er minder FSH bij kippen gevormd en het gevolg is dat ze minder gaan leggen. Het melatonine induceert hypothalamus zenuwcellen tot afscheiding van GnIH (gonadotropic inhibiting hormon), dat er voor zorgt dat er minder gonadotrope hormonen worden gesynthetiseerd. Dus meer licht remt melatonine afscheiding door de pijnappelklier en door minder melatonine wordt er minder GnIH gevormd en gaat er als het ware de handrem af zodat GNRH meer aan bod komt, met gevolg meer FSH en meer eieren.

Jaren geleden waren vooral de witte legkippen zo sterk gefokt op het leggen van eieren dat er nare bijverschijnselen kwamen. Een ervan was zogenaamde avian hysteria, waarbij de kippen zo schrikachtig werden dat ze constant door het hok vlogen en bij gevolg van de leg af gingen. Het anti-emeticum metoclopramide een dopamine receptor antagonist ( a sedative hypnotic agent), maakt de kippen depressief denk ik en ze worden er lusteloos van. Het gevolg was dat de schrikachtigheid verdween. Zelf heb ik in de vijftiger jaren wel reserpine aan deze kippen gegeven, omdat dat toen ook bij kalkoenen als tranquillizer gebruikt werd en de moderne middelen nog niet voorhanden waren. Reserpine werd in 1952 voor het eerst gebruikt. In hoeverre je bij kippen van een depressie kunt spreken weet ik niet. Agressie en angst zijn in ieder geval duidelijk aantoonbaar. Maar die vinden hun neurogene basis in het Limbische systeem, dat veel basaler is dan de meer cognitieve symptomen, waarvan depressie wellicht een voorbeeld is en dat meer door de neocortex wordt gereguleerd.

Bij kalkoenen kwam het verschijnsel aortic rupture vaak voor. Als er iets onverwacht gebeurde, bijvoorbeeld de vrouw van de boer kwam in het hok met een rode opzichtige jurk, vielen er plotseling enkele kalkoenen dood door breuk van de aorta. Op de duur konden zo wel 20 % van de dieren hun eindbestemming niet halen. Men gaf de kalkoenen wel reserpine, een tranquillizer met tevens bloeddruk verlagende eigenschappen. Later gaf men wel hydralazine, een bloeddruk verlagend therapeuticum. Ik denk dat het probleem tegenwoordig door foktechnische maatregelen praktisch is verdwenen.

P.S. Met hannie gaat het steeds de goede kant op, dank zij de goede zorgen van de Radboud. Ik hoop dat je iets hebt aan mijn verhaaltje. Groeten JAN.